Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği)

Diş Hekimine Gelirken Ailelerin dikkat etmesi gerekenler:

• Çocuğunuzun randevulara anne veya baba olarak sizlerin getirmesini tercih ediyoruz.
• Tedaviden önce çocuğunuza “korkmanı gerektirecek bir durum olmayacak, acı hissetmeyeceksin” gibi cümleler kullanmayın. Çünkü çocuğunuzun bilinçaltı bu durumu ‘Korkulacak bir şey var’ diye algılayabilmektedir. Eğer çocuğunuz korku hissetiğini söylüyorsa ona sadece yanında olduğunuzu söyleyin.
• Muayene öncesi mutlaka çocuğunuzla iyi bir iletişimde olmalı ve rutin bir günmüş gibi davranmalısınız. Tedavi öncesinde gereksiz ve aşırı açıklamalar yapmayınız. Unutmayın ki siz ne kadar rahat olursanız çocuğunuz da o kadar rahat olacaktır. Diş tedavileri ile ilgili kendi korku ve kötü deneyimlerinizi çocuğunuzla paylaşmayınız.
• Çocuğunuza; diş hekimine gitmediği takdirde dişlerinde daha fazla çürük olacağını ve ardından iğne yapılıp dişlerin çekilmesi gerektiğini belirten cümleler kurmayın. Çünkü bütün bu korkulan operasyonlar bir gün çocuğunuzun ihtiyacı olabileceği tedavilere dönüşebilir.
• Tedavi sırasında çocuklar yorulabilir ve sıkılabilir. Bu gibi durumlarda ‘canın mı acıyor ‘gibi motivasyon düşürücü sorular sormayalım.
• Çocuklar yetişkinlere göre daha çabuk yorulduğu için hekim tavsiye etmedikçe daha fazla işlem yapılması için ısrarcı olmayın. Bu durum sonraki randevuları olumsuz etkileyebilir.
• Randevu saatini çocuğun daha keyifli olduğu zamanlara ayarlamak daha konforlu bir tedaviye olanak sağlar.
• Tedaviye gelmeden önce çocuğunuzu tedaviye hazırlayın. Ona tedaviyle ilgili videolar izletebilirsiniz. Fakat tedaviye gelindiğinde çocuğun hekimle bire bir iletişim kurması için zaman vermeliyiz. Bu davranış çocuk ve hekimi arasında sağlıklı bir iletişim kurulmasını sağlar ve çocuk hekimine güvenir.

Çocuklarda Daimi Dişlerin Önemi
Çocuklarda genellikle ilk daimi diş 6 yaşında süren birinci büyük azı dişidir. 6 yaş çocukların henüz ağız hijyenini çok iyi sağlayamadıkları bir yaştır, buna rağmen çocukların ağzında ömür boyu kullanacakları ilk daimi dişleri ağızdadır.

Peki bu durumda ne yapmalı ki çocuk birinci büyük azı dişini çürütmesin?

Bunun cevabı çocuklara daha önce de belirttiğimiz gibi diş fırçalama alışkanlığının kazandırılması, çürük oluşturucu besinlerden uzak durması önerilir. Bunun yanında diş hekimi tarafından koruyucu tedaviler uygulanarak çocukların daimi dişlerinin çürümesi önlenir. Düzenli olarak 6 ayda bir çocuk diş hekimine getirilirse, kliniğimizde de uygulamakta olduğumuz TOPİKAL FLUOR uygulaması ve FİSSÜR SEALANT uygulaması yapılabilir. Topikal fluor uygulaması çocuğun daimi dişlerini güçlendirir, daimi dişlerin çürüğe karşı daha dirençli olmasını sağlar. Fissür sealantlar ise büyük ve küçük azı dişlerin üzerinde bulunan girinti ve çıkıntıların örtülmesiyle şeker, çikolata vs.gibi çürük oluşturucu maddelerin dişin yüzeye tutunmasını ve o girintilerden girerek dişi çürütmesini önler, ayrıca içersinde bulunan fluorid sayesinde dişin diğer bölgelerinin de çürümemesine katkıda bulunur.

Çocuklarda Süt Dişlerinin Önemi
Süt dişleri geçici olduğu için ebeveynler tarafından genellikle nasıl olsa bu dişler değişecek denerek pek önemsenmez. Dolayısıyla bu tarz bir düşünce süt dişlerinin temizliğinin ihmaline ve çürümesine sebep olur. Unutlmamalıdır ki süt dişlerindeki çürükler hem çocuğun dişlerinin ağrımasına sebep olur, hem de daimi dişlerine zarar verir.

Süt dişleri ihmal edilip dolgu ile kurtarılamadığı zaman çekilmesi gerekir ve erken süt dişi kaybı çocukların daimi dişlerinin çapraşık olmasının en önemli etkenlerinden birisidir. Erken süt dişi kaybı sonucunda ağızda bulunan dişler boşluğa doğru kayar ve daimi dişlerin süreceği yer kalmaz, sonuç çapraşıklıktır.

Dolayısıyla süt dişlerinin sağlığı çok önemlidir. Çocuklarda ağız hijyeni çocuğun ilk dişleri sürdüğü andan itibaren başlamalıdır. Henüz bebek iken yapılması gereken şey temiz bir bez parçasıyla bebeğin dişlerinin üzeri, her emzirme veya mama yedikten sonra temizlenmelidir. Çocuğun yaşı biraz daha büyünce (2 yaş) diş fırçası kullanılmaya başlanmalıdır.

Bebeğimin dişleri sürer sürmez çürüdü. Nedeni ne olabilir?

Bebeklerde bazen dişlerin üzerinde sürer sürmez kahverengi lekeler oluştuğu ya da bu dişlerin kırılıp döküldüğü gözlenir. Aslında bu lekeler diş çürükleridir ve dişler de çürük nedeniyle kırılır. Bu kadar erken bir dönemde çürük oluşmasının nedeni de biberon çürüğü adı verilen çürüklerdir. Bebek beslenmesinde en önemli besin olan anne sütü ya da inek sütü doğal olarak şeker içerir. Gece yatmadan önce ya da uyku sırasında bebek anne sütü ya da biberon emerse süt ağızda birikerek mikropların dişleri çürütmesi için elverişli bir ortam oluşturur. Bu nedenle özellikle gece beslenmesi sonrası dişlerin temizliğine özen gösterilmelidir.

Biberon çürüğünden korunmak için ne yapmak gerekir?
Bebeklerde meydana gelen çürüklerin tedavisi çok güç olduğundan, koruyucu önlemlerin erken dönemde alınması gerekir.

Bunlar nelerdir?

• Bebeğinizin gece ağzında biberonla uyuma alışkanlığını önleyin. Beslendikten sonra uyutmaya çalışın.
• Biberondaki süte şeker, bal pekmez gibi tatlandırıcılar ilave etmeyin.
• Bebek beslendikten sonra mutlaka su içirin.
• İlk dişlerin sürmeye başlamasıyla gece ve sabahbeslenmeleri sonrası temiz, ıslak bir tülbent ile dişlerini silerek temizleyin.

Biberon çürüğünün önemi nedir?
Biberon çürüğü görülen dişler tedavi edilmezse ağrı yapar ve iltihaplanır. İltihaplı ya da ağrıyan dişler bebeğin huzursuzlanmasına ve beslenme düzeninin bozulmasına neden olur. İltihap alttan gelecek kalıcı dişler de etkileyip şekillerinin bozuk olmasına yol açar. Bu dişler çekilmek zorunda kalırsa çocukta konuşma problemleri ortaya çıkabilir.

Biberon emmediği halde bebeğimin dişleri çürüdü neden olabilir?
Biberonun yanı sıra emziklerin ağlayan bebekleri susturmak amacıyla bal, pekmez, reçel gibi tatlandırıcılara batırılarak verilmesi de biberon çürüklerinin başka bir nedenidir. Bunun yanı sıra, dişler sürdükten sonra oyalanmak amacıyla bebeğin eline verilen karbohidratlı-şekerli gıdalar da diş çürüklerine neden olur. Çocuğu bu tür gıdaların yerine elma, havuç gibi besin değeri yüksek, diş temizliğine yardımcı gıdalara yönlendirmek gerekir.

Fluorid Uygulamaları
Günümüzde diş hekimliğinde ve diğer tıp bilimlerinde koruyucu hekimlik önem kazanmıştır. Diş hekimliğinde de koruyucu hekimlik denilince akla dişlerin çürümesini önlemek gelir. Dişleri çürüğe karşı dirençli bir hale getirmek için kullanılandığımız madde FLUORİD dir.

Fluorid dişlerin çürümesini önleyen,dişlerin yapısını kuvvetlendiren bir elementtir. Fluorid diş macunlarının içinde bulunduğu gibi bazı besin maddelerinde de bulunur. Fakat çocuklar çoğu zaman dişlerini fırçalamayı ihmal ettikleri için dişlerinin çürüğe karşı direnç kazanabilmeleri için yeterli fluorid almamış olurlar. Bu durumu bertaraf edebilmek için kliniğimizde profesyonel TOPİKAL FLUORİD uygulamaları yapılmaktadır.

Profesyonel Topikal fluorid tatbiki sadece diş hekimleri tarafından uygulanılabilen bir yöntemidir. Topikal fluorid uygulaması özellikle dişleri çürümeye meyilli çocuklarda uygulanır. Bu sayede yeterli miktarda fluorid dişler üzerine depolanır ve dişlerin yapısı güçlendirilerek çürüğe karşı dirençli olur. Topikal fluorid uygulaması her 6 ayda bir yapılırsa ancak etkili olabilir. Bunun için çocuklarınızı her 6 ayda bir düzenli olarak diş hekimine getiriniz.

Sürekli dişlerin çıkma zamanları:

Amputasyon tedavisi:

Günümüzde doğal dentisyonu korumanın öneminin anlaşılmasına ve koruyucu diş hekimliğine gösterilen ilginin artmasına rağmen, pek çok süt ve daimi diş çürük nedeniyle erken kaybedilmektedir. Bu nedenle, düşme zamanlarına kadar fonksiyonlarını devam ettirebilmeleri ve daimi dişlenmeye rehberlik etmelerini sağlamak amacıyla, derin çürük nedeniyle pulpası etkilenmiş süt dişlerinin de tedavi planlaması içinde bulunması gerekmektedir. Amputasyon tedavisi, kısmen veya total olarak enfekte kronal diş pulpasının çıkarılıp normal yapıdaki kök pulpasının etkili ve bakterisit bir madde ile korunmasıyla fonksiyonun sürdürülmesi işlemi olarak tanımlanmaktadır.

Paslanmaz çelik kronlar (PÇK):

• Çürük nedeniyle aşırı madde kaybı olan süt vegenç daimi dişlerin restorasyonunda,
• Çürük aktivitesi yüksek çocuklarda,
• Oral hijyen eksikliklerinin daha fazla çürüklere yol açtığı sorunlu, mental retarde, mongolizm gibi rahatsızlığı olan çocuklarda,
• Kemoprofilaksi uygulamalarında,
• Fonksiyonel tüberkülleri kaybolmuş dişlerin restorasyonunda,
• Dentinogenesiz imperfekta ve amelogenesiz imperfekta gibi diş yapısının gelişimsel anomalilerinde,
• Amputasyon ya da kanal tedavisi yapılan süt ve daimi dişlerin restorasyonunda,
• Kron-loop tipi sabit yer tutucuların yapımında tutucu olarak,
• Kırık dişlerin tamirinde uygulanabilir.